Conférence des Parlements de l'Union européenne contre le blanchiment
Διακηρυξη παρισιων 
ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΩΝ από ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

7 et 8 février 2002 - Paris - Assemblée nationale

Photos

Διακηρυξη παρισιων ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΩΝ από ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Τελική διακήρυξης της διάσκεψης των κοινοβουλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενάντια στην νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες της 8ης Φεβρουαρίου 2002

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

1. Η νομιμοποίηση κεφαλαίων εγκληματικής προέλευσης και το οικονομικό έγκλημα συνεχίζουν να αυξάνονται τα τελευταία χρόνια εκμεταλλευόμενα τις δυνατότητες που παρέχονται από την παγκοσμιοποίηση των οικονομικών αγορών, αποτελούν μια άμεση απειλή για την σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και για την ασφάλεια των δημοκρατικών μας κοινωνιών.

2. Η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας στηρίζεται σε εξαιρετικά διαφοροποιημένα συστήματα κάποια εκ των οποίων ενισχύονται από την νόμιμη οικονομία αλλά τείνει να προσφεύγει στα ίδια εργαλεία με το σύνολο του οργανωμένου εγκλήματος.

3. Χωρίς την σφαιρική και συντονισμένη δράση των κρατών, οι αρχές και οι υπηρεσίες που είναι επιφορτισμένες με την πρόληψη και την καταστολή δε θα μπορέσουν να καταπολεμήσουν ποτέ τόσο αποτελεσματικά εκείνους τους οποίους καταδιώκουν.

4. Στη μάχη κατά της νομιμοποίησης εσόδων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες και της εκμετάλλευσης του οικονομικού συστήματος από εγκληματικά δίκτυα, η Ευρώπη πρέπει να αποτελέσει ένα αλάνθαστο υπόδειγμα ακόμα και εάν η αποτελεσματικότητα της δράσης της εξαρτάται από την συνειδητοποίηση και την υποστήριξη του συνόλου των αναπτυγμένων χωρών.

5. Η εμμονή των νομικών μηχανισμών που διαφυλάσσουν την αδιαφάνεια των οικονομικών συναλλαγών, η χρήση των “μαύρων τρυπών” του διεθνούς οικονομικού συστήματος, τις ελλείψεις της συνεργασίας μεταξύ των Κρατών μελών της ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορούν πλέον να γίνονται ανεκτές.

6. Η ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ωστόσο μείνει αδρανής καθώς έχει ενεργοποιήσει την οδηγία κατά της νομιμοποίησης εσόδων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες και έχει εργαστεί σταθερά για την ενίσχυση της αστυνομικής και νομικής Ευρώπης που παραμένει πίσω σε σχέση με την οικονομική και νομισματική Ευρώπη.

7. Η πρόσφατη πολιτική συμφωνία για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης θα επιτρέψει επίσης να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του οικονομικού εγκλήματος, υπό την προϋπόθεση γρήγορης εφαρμογής.

8. Σε ένα διευρυμένο πλαίσιο, η Ομάδα οικονομικής δράσης για τη νομιμοποίηση κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες, βελτίωσε τις αναλύσεις του φαινομένου και καθόρισε τα κριτήρια που επιτρέπουν την αναγνώριση των χωρών και των περιοχών που δε συνεργάζονται ή των κενών στις διατάξεις των συνεργαζόμενων χωρών.

9. Προϊόντα της καθολικής ψηφοφορίας, τα εθνικά κοινοβούλια πρέπει απαραιτήτως να συνεισφέρουν στον προσανατολισμό και την προτροπή για εναρμόνιση των νομοθεσιών και για συνεργασία των κρατών μελών της ευρωπαϊκής Ένωσης με σεβασμό των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την διασφάλιση των Θεμελιωδών Ελευθεριών, των διαφορών των εθνικών νομικών συστημάτων.

10. Στο πλαίσιο μιας συζήτησης μεταξύ πολλών ευρωπαίων ειδικών, κοινοβουλευτικών αλλά και πανεπιστημιακών και επαγγελματιών, η Συνδιάσκεψη των κοινοβουλίων της ευρωπαϊκής Ένωσης έδωσε προτεραιότητα σε τέσσερα θέματα εργασίας και διατύπωσε μια σειρά συγκεκριμένων προτάσεων που στοχεύουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της μάχης κατά της νομιμοποίησης εσόδων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες.

10 β. Για να εξασφαλίσουμε την συνεχή παρακολούθηση των εργασιών και την ενημέρωση των μέτρων που συνέστησε στη συμβουλευτική της συνεδρίαση, η Διάσκεψη των Κοινοβουλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενάντια στην νομιμοποίηση εσόδων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες, συμφώνησε να συνεδριάζει περιοδικά.

 

Θέμα 1 : Η διαφάνεια των κινήσεων των κεφαλαίων

11. Για μια αποτελεσματική μάχη κατά της νομιμοποίησης εσόδων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες και κατά του οικονομικού εγκλήματος επιβάλλεται η δυνατότητα αναπαράστασης της χρονολογικής σειράς των κινήσεων των κεφαλαίων. Η δυνατότητα ανίχνευσης των πράξεων και των εντολέων είναι κατά συνέπεια πρωταρχικός στόχος που όμως προσκρούει σε πολλά εμπόδια, μεταξύ των οποίων :

12. Την αδιαφάνεια ορισμένων νομικών προσώπων (τραστ, επιχειρήσεις, ιδρύματα, εταιρίες περιορισμένης ευθύνης) και των ανώνυμων αριθμημένων λογαριασμών.  

13. Την αντίταξη προς τους ερευνητές των διαφόρων Επαγγελματικών απορρήτων όπως το τραπεζικό απόρρητο

14. την λειτουργία ορισμένων διεθνών οικονομικών υπηρεσιών (επιστροφή χρημάτων, συμψηφισμός, διατραπεζικές μεταφορές) που δεν επιτρέπουν πάντα την αναγνώριση της ταυτότητας του εντολέα.

Προτάσεις :

15. Να καθιερωθεί μια συστηματική δήλωση προς την μονάδα οικονομικής πληροφόρησης σχετικά με τις πράξεις που έγιναν με τα καταπιστευτικά κεφάλαια ή εκείνα που αφομοιώθηκαν, σε περίπτωση αδυναμίας προσδιορισμού της ταυτότητας του οικονομικού δικαιούχου.

16. Να ρυθμιστεί νομικά η μορφή των τραστ (τυποποιημένη τεκμηρίωση, απαγόρευση ύποπτων ρητρών).

17. Να καθιερωθεί η υποχρέωση καταχώρησης των τραστ σε ένα κεντρικό αρχείο καθώς και ο προσδιορισμός της ταυτότητας των δικαιούχων.

18. Να εναρμονιστούν οι διαδικασίες άρσης των επαγγελματικών απορρήτων.

19. Να γενικευθεί η πρόσβαση των μονάδων οικονομικής πληροφόρησης στις πληροφορίες που φυλάσσονται από οικονομικούς οργανισμούς.

20. Να δημιουργηθεί ένα κεντρικό μητρώο τραπεζικών λογαριασμών.

21. Να τυποποιηθεί, παγκοσμίως, ο προσδιορισμός της ταυτότητας του εντολέα στα διεθνή οικονομικά μηνύματα (επιστροφή χρημάτων, συμψηφισμός, διατραπεζικές μεταφορές χρημάτων).

22. Να καθιερωθεί από τους παροχείς πρόσβασης η αναγνώριση της ταυτότητας αυτών που κάνουν οικονομικές συναλλαγές στο Διαδίκτυο.

 

Θέμα 2 : Οι κυρώσεις στις χώρες και τις περιοχές που δεν συνεργάζονται

23. Για την αναγνώριση των χωρών και των περιοχών που δε συνεργάζονται στη μάχη ενάντια στη νομιμοποίηση κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες είναι υπεύθυνη η Ομάδα οικονομικής δράσης κατά της νομιμοποίησης κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες (GAFI) οι 40 συστάσεις της οποίας αποτελούν το διεθνές πρότυπο αναφοράς. Η διαδικασία αυτή πρέπει να εγγυηθεί μια αντικειμενική αξιολόγηση.

24. Ο προσδιορισμός και η εφαρμογή των κυρώσεων εξαρτάται στην παρούσα φάση από τα Κράτη. Μια συντονισμένη δράση της ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτόν τον τομέα δεν μπορεί παρά να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα αυτών των κυρώσεων.

Προτάσεις :

25. Να ενταθούν οι υποχρεώσεις προσδιορισμού της ταυτότητας του οικονομικού δικαιούχου από τους οικονομικούς οργανισμούς πριν την απόκτηση σχέσεων με ιδιώτες ή νομικά πρόσωπα από αυτές τις χώρες και τις περιοχές.

26. Να ενισχυθούν οι μηχανισμοί δήλωσης ή να καθιερωθεί μια συστηματική δήλωση σε μια μονάδα οικονομικής πληροφόρησης των οικονομικών πράξεων αυτών των χωρών και περιοχών.

27. Να ενισχυθούν οι προληπτικές αναλογίες που ισχύουν για τις οικονομικές πράξεις που γίνονται με αυτές τις χώρες και περιοχές.

28. Να τεθούν προϋποθέσεις, να περισταλούν, να επιβληθούν πρόσθετοι φόροι ή να απαγορευθούν οι πράξεις με ιδιώτες ή νομικά πρόσωπα που εδρεύουν σε αυτές τις χώρες και περιοχές.

29. Να απαγορευτεί στις επιχειρήσεις των χωρών μελών της ευρωπαϊκής Ένωσης να ανοίγουν θυγατρικές, υποκαταστήματα ή πρακτορεία σε αυτές τις χώρες ή περιοχές ή να διατηρούν λογαριασμούς αντιπροσώπων.

30. Να απαγορευτεί στις οικονομικές επιχειρήσεις η εταιρική έδρα των οποίων βρίσκεται σε αυτές τις χώρες και περιοχές να ανοίγουν θυγατρικές, υποκαταστήματα ή πρακτορεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή να διατηρούν λογαριασμούς αντιπροσώπων.

 

Θέμα 3 : Η δικαστική, αστυνομική και διοικητική συνεργασία

31. Η μάχη κατά της νομιμοποίησης κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες και κατά του οικονομικού εγκλήματος περνά αναγκαστικά από την διασυνοριακή δικαστική, την αστυνομική και τη διοικητική συνεργασία λόγω της συστηματικής διεθνοποίησης της εγκληματικότητας αυτού του τύπου.

32. Η νομιμοποίηση κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες στηρίζεται σε οικονομικές και επενδυτικές διαρθρώσεις που ξεπερνούν τα σύνορα.

33. Η ομάδα Egmont έθεσε τις βάσεις για την συνεργασία μεταξύ των μονάδων οικονομικής πληροφόρησης και η δημιουργία του ευρωπαϊκού Γραφείου για την καταπολέμηση της απάτης έδωσε την πρώτη κοινοτική απάντηση. Ωστόσο, η αστυνομική και δικαστική συνεργασία δεν έχουν προχωρήσει τόσο πολύ.

34. Πολλοί διεθνείς οργανισμοί (ΟΗΕ, ΟΟΣΑ, Συμβούλιο της Ευρώπης, Ευρωπαϊκή Ένωση) πρότειναν στα Κράτη τους την υπογραφή συνθηκών που στοχεύουν στη βελτίωση αυτής της συνεργασίας. Πέραν της απαραίτητης επικύρωσης αυτών των κειμένων, η εφαρμογή τους, που συχνά περιέχει επιφυλάξεις, δεν είναι η καλύτερη.

35. Η ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί σταθερά στην προαγωγή αυτής της συνεργασίας. Σε αυτό το πνεύμα, μετά την δημιουργία της Europol που θέσπισε τις βάσεις της αστυνομικής συνεργασίας, το ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Tampere ανακοίνωσε ιδιαιτέρως της δημιουργία της Eurojust, που επικυρώθηκε από την Σύνοδο της Νίκαιας. Ομοίως, η πρόσφατη πολιτική συμφωνία για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης είναι ένα σημαντικό βήμα που πρέπει να παγιωθεί τα προσεχή χρόνια.

Προτάσεις :

36. Να ενισχυθούν οι ανταλλαγές πληροφοριών ανάμεσα στις μονάδες οικονομικής πληροφορίας.

37. Να επικυρωθεί, να εφαρμοστεί και να ενισχυθεί η συνοχή των διεθνών συμβάσεων που έχουν σκοπό τη διευκόλυνση της δικαστικής συνεργασίας και την καταπολέμηση της νομιμοποίησης κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες και των εγκληματικών οργανώσεων.

38. Να εναρμονιστούν οι ποινικοποιήσεις στο θέμα του οικονομικού εγκλήματος.

39. Να καθιερωθεί ένας επιμερισμός του βάρους της ευθύνης της απόδειξη της εγκληματικής ή μη προέλευσης των κεφαλαίων, με σεβασμό των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την διασφάλιση των Θεμελιωδών Ελευθεριών.

40. Να εναρμονιστούν οι ποινικές κυρώσεις με κύρια προτεραιότητα την κατάσχεση του προϊόντος του εγκλήματος και του οργάνου νομιμοποίησης κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες.

41. Να υπάρξει αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων για πάγωμα, κατάσχεση και δήμευση των παράνομων κτήσεων, και να προβλεφθεί ένας μηχανισμός διανομής αυτών των κατασχέσεων μεταξύ των χωρών σε περίπτωση διεθνούς συνεργασίας.

42. Επαγρύπνηση ούτως ώστε το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης ιδιαίτερα για οικονομικά εγκλήματα να εφαρμοσθεί γρήγορα.

43. Καθιέρωση του επιχειρησιακού χαρακτήρα του Eurojust επιτρέποντας του πέραν της ανταλλαγής πληροφοριών, να ζητηθεί από τις αρμόδιες εθνικές υπηρεσίες να ξεκινήσουν και να ασκήσουν διώξεις, να παρασταθούν σαυτό το πλαίσιο και να συντονίσουν τις έρευνες.

 

Θέμα 4 : Οι προληπτικοί κανόνες εποπτείας

44. Η παγκόσμια απορύθμιση των κεφαλαιαγορών περιέπλεξε την πρόληψη της νομιμοποίησης κεφαλαίων προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες και του οικονομικού εγκλήματος, κυρίως λόγω της επιτάχυνσης και της αύξησης των διεθνών επενδυτικών ροών που δημιούργησε. Η εξειδίκευση τεχνικών και επαγγελμάτων που συνόδευσε την οικονομική παγκοσμιοποίηση επιβάλλει μια ενίσχυση των προληπτικών κανόνων εποπτείας και των δεοντολογικών υποχρεώσεων των αγορών.

45. Αυτή η διεύρυνση του ελέγχου και των οικονομικών ρυθμίσεων θα πρέπει να επηρεάζει το σύνολο των παροχέων οικονομικών ή νομικών υπηρεσιών αλλά και τα διεθνή δίκτυα, είτε είναι παραδοσιακά και άτυπα (τύπου “ Hawala ”) ή, αντίθετα, απόλυτα ενσωματωμένα στις διεθνείς κεφαλαιαγορές (επιστροφή χρημάτων, συμψηφισμός, διατραπεζικές μεταφορές).

Προτάσεις :

46. Να περιοριστούν οι πληρωμές σε είδος πέραν ενός ορισμένου ποσού.

47. Να καθιερωθεί η υποχρεωτική έγκριση από μια αρχή ρύθμισης των οικονομικών υπηρεσιών :

48. Των πρακτόρων που ανήκουν σε ένα δίκτυο μεταφοράς κεφαλαίων ή χρεογράφων, συμπεριλαμβανομένων των παραδοσιακών, άτυπων ή παράλληλων δικτύων

49. των παραγόντων δημιουργίας εταιριών

50. των ανταλλακτηρίων συναλλάγματος,

51. των οικονομικών ενδιάμεσων στο διαδίκτυο.

Να ενισχυθεί ο προληπτικός έλεγχος εποπτείας και οι ρυθμίσεις, στην ανάγκη σε διεθνές επίπεδο, σχετικά με τις δραστηριότητες των εταιριών συμψηφισμού και εξόφλησης-παράδοσης κεφαλαίων και τίτλων.

53. Να επιβληθούν ποινικές κυρώσεις για την προφανή παράβαση των υποχρεώσεων επαγρύπνησης των επαγγελμάτων που υπόκεινται σε αυτές.